Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Tüm Öğretmenler İçin Yol Haritası Kılavuzu

"Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı: Tüm Öğretmenler İçin Yol Haritası" Kılavuzu Özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler ile çalışan öğretmenler için Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı (BEP) hazırlama ve geliştirme çalışmalarına yol göstermek amacındadır.

Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı (BEP) Nedir?

Özel eğitim ihtiyacı olan öğrencinin gelişim özellikleri, ihtiyaç, ilgi, yetenekleri ve eğitsel performansı doğrultusunda öğrenciye özgü olarak hazırlanan bireysel bir eğitim programıdır.

Neden BEP Hazırlanmalıdır?

BEP ile özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciye özgü hazırlanmış bireysel bir plan çerçevesinde öğrencinin güçlü ve ihtiyaç duyduğu yönlerine odaklanılarak gelişimi izlenir ve ilerlemeleri kaydedilir. Böylece özel eğitim ihtiyacı olan öğrencinin bireysel ihtiyaçlarına cevap verilerek eğitim ve öğretim sürecinden en verimli şekilde yararlanması sağlanır. Ayrıca Millî Eğitim Bakanlığı mevzuatlarında da belirtildiği gibi, özel eğitim ihtiyacı olan tüm öğrenciler için BEP hazırlanması yasal bir zorunluluktur.

Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği (Sayı: 2014/29072)

Madde 20: Kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitimlerine devam eden öğrenciler için; Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Geliştirme birimi tarafından bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP) hazırlanır ve bu öğrencilerin başarıları, bu programda yer alan amaçlara göre değerlendirilir.

Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği (Sayı: 2020/31232)

Madde 3: Tam zamanlı kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitimlerine devam eden özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler kayıtlı bulundukları okulda uygulanan eğitim programını takip ederler. Öğrencilerin takip ettikleri programlar temel alınarak bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP) hazırlanması ve bu okullarda bireyselleştirilmiş eğitim programı geliştirme birimi oluşturulması zorunludur.

Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği (Sayı: 2018/30471)

Madde 20: Özel eğitim ihtiyacı olan bireyler için takip edecekleri eğitim programı temel alınarak BEP hazırlanması esastır.

BEP’i Kim Hazırlar?

BEP özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciyle çalışan okuldaki tüm öğretmenlerin dâhil olduğu BEP geliştirme birimi koordinesinde hazırlanır. BEP’in hazırlanmasında sorumluluğun hiçbir zaman tek bir öğretmene ait olmadığı ve özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciyle çalışan okuldaki tüm öğretmenlerin BEP’in hazırlanmasından sorumlu olduğu unutulmamalıdır.

BEP Geliştirme Birimi Nedir?

Özel eğitim ihtiyacı olan öğrenci için BEP hazırlamak amacıyla öğrencinin öğrenim gördüğü/ görmeye başlayacağı okulda oluşturulan birimdir.

BEP Geliştirme Birimi Kimlerden Oluşur?

Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’nde (2018) belirtildiği gibi, BEP geliştirme birimi okul müdürü veya müdür yardımcısı başkanlığında, öğrencinin velisi (anne/baba/yasal vasi); öğrencinin sınıf öğretmeni; öğrencinin dersini okutan alan öğretmenleri; rehber öğretmen/psikolojik danışman; gerektiğinde özel eğitim değerlendirme kurulundan bir üye; öğrencinin kendisi*; mesleki eğitim veren özel eğitim okullarında meslek derslerini okutan bir alan öğretmeninden oluşur.

Ayrıca okul dışından uzmanların görüşlerine ihtiyaç duyulması halinde öğrencinin destek hizmet aldığı kişiler (fizyoterapist, psikolog vb.) BEP geliştirme birimi toplantılarına görüş ve önerilerine başvurmak amacıyla davet edilebilir.

* Öğrencinin BEP geliştirme birimi toplantısına katılımı zorunlu değil ancak mümkün olduğu kadar öğrencinin toplantılara katılımı desteklenmelidir.

BEP Geliştirme Biriminin Görevleri Nelerdir?

Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’nde (2018) BEP Geliştirme Biriminin görevleri şunlardır:

* BEP’in hazırlanması, uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi ile ilgili çalışmalarda koordinasyonu sağlamak

* Öğrencinin tüm gelişim alanlarındaki özellikleri ile eğitim ihtiyaçları doğrultusunda BEP’inde değişiklik ve düzenlemeler yapmak

* Eğitim ortamlarının düzenlenmesi, materyal geliştirilmesi ve temini konusunda okul yönetimine ve öğretmenlere önerilerde bulunmak

* Okuldaki diğer birim ve kurullarla iş birliği yapmak

* Kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitimlerine devam eden öğrencilerden destek eğitim odasında eğitim alacak öğrencileri, eğitim hizmeti sunulacak dersleri ve haftalık ders saati sayısını belirlemek

* İlköğretim ya da mesleki ve teknik ortaöğretim programlarının uygulandığı özel eğitim okullarında ya da bu programların uygulandığı özel eğitim sınıflarında eğitimlerini sürdüren öğrencilerden tam zamanlı kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitime uygun olanları belirlemek ve okul yönetimine bildirmek

* Öğretim ve değerlendirmede kullanılacak yöntem ve teknikler ile öğretim materyallerini belirlemek

* Özel eğitim sınıflarına kayıtlı öğrencilerden yetersizliği olmayan akranlarıyla bir arada eğitim alacak öğrencileri belirlemek ve katılacakları dersler ile saatlerini planlamak

* Özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerden sınavlarda refakat edilmesi gerekenleri belirlemek

* Özel eğitim programı uygulayan okullardaki öğrencilerden grup eğitimine uyum sağlayamayanların grup eğitimine hazırlanması amacıyla bire bir eğitime başlamasına ve bire bir eğitimin sona erdirilmesine karar vermek

* Velinin yazılı talebi üzerine, ilkokulda öğrencilerin bir defaya mahsus olmak üzere sınıf tekrarı yapmasına karar vermek

* Farklı sebeplerle okula başlaması gecikmiş olan ve il veya ilçe özel eğitim hizmetleri kurulu kararıyla ilköğretim kademesinde özel eğitim programı uygulayan okul ya da bu programların uygulandığı özel eğitim sınıflarına devam etmesine karar verilen öğrencilerin; yaş, gelişim özellikleri ve eğitim performansına uygun kademedeki sınıfa yerleştirilmesine karar vermek

* Okuldaki diğer kurul ve birimlerle iş birliği içinde çalışmak.

BEP Geliştirme Birimi Ne Zaman Oluşturulur?

BEP geliştirme birimi ders yılının başında oluşturularak birim toplantıları planlanır. İhtiyaç duyulması halinde (örneğin dönem ortasında öğrencinin başka bir okula devam etmesi gerektiği bir durumda) aynı ders yılı içerisinde farklı zamanlarda da okulda BEP geliştirme birimi toplantısı yapılabilir.

BEP geliştirme birimi toplantısı; öğrenci odaklıdır. Tüm üyelerin rahatlıkla görüşlerini paylaşabildiği bir ortamdır. Öğrencinin potansiyelini en üst düzeyde kullanmasını hedefler.

BEP’in İçeriğinde Neler Yer Alır?

Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’ne (2018) göre BEP’in içeriğinde; öğrencinin kişisel bilgileri; yıllık [uzun dönemli] amaçlar ve kısa dönemli amaçlar; sağlanacak destek eğitim hizmetine ilişkin bilgiler (destek eğitim türü, süresi, sıklığı ve hizmetin kimler tarafından nerede ve nasıl sağlanacağı)*; öğretim ve değerlendirmede kullanılacak yöntem ve teknikler ile öğretim materyalleri; eğitim ortamına ilişkin düzenlemeler; [Varsa] davranış problemlerini önlemeye/azaltmaya yönelik tedbirler ile olumlu davranış kazandırmaya yönelik uygulanacak yöntem ve teknikler bulunmalıdır.

* Kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim uygulamaları kapsamında sunulan destek eğitim odasında sağlanan eğitim, destekleme yetiştirme kurslarında (DYK) verilen eğitim veya özel eğitim okulları ve sınıflarında öğrenimlerini sürdüren öğrenciler için tamamlayıcı eğitim, grup eğitimine hazırlık uygulaması gibi okulda sunulan diğer eğitim hizmetleri BEP içeriğinde ayrıntılı bir şekilde yer almalıdır.

BEP Hazırlama Aşamaları Nelerdir?

1. Adım : Öğrenci hakkında bilgi ve veri toplama
2. Adım : Eğitsel performansın değerlendirilmesi
3. Adım : Öncelikli öğrenme ihtiyaçlarının belirlenmesi
4. Adım : Her bir öğrenme ihtiyacına yönelik amaç belirlenmesi
5. Adım : Amaçlara yönelik strateji ve kaynakların belirlenmesi
6. Adım : BEP'in değerlendirilmesi için tarih belirlenmesi

KILAVUZ : https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2022_09/20140845_BYREYSELLEYTYRYLMYY_EYYTYM_PROGRAMI_TUM_OYRETMENLER_YCYN_YOL_HARITASI.pdf

BEP örnek formatı Word için : https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2022_09/20141302_BEP_Word.docx

BEP örnek format Excel için : https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2022_09/20145626_BEP_ornek_format_Excel.xlsx