YSK'nın 2023/987 Sayılı Kararı

Kurulumuz Başkanlığına Adalet ve Kalkınma Partisi Yüksek Seçim Kurulu Temsilcisi Recep ÖZEL, İYİ Parti Yüksek Seçim Kurulu Temsilcisi Mustafa Tolga ÖZTÜRK ve Türkiye İşçi Partisi Genel Başkanı Erkan BAŞ tarafından verilen 14.05.2023 tarihli aynı içerikli dilekçelerde; sandık kurullarınca bazı illerde pusula mühürleme işlemleri esnasında Cumhurbaşkanı pusulasının ön yüzüne sandık kurulu mührü vurulduğu, ayrıca bazı pusulaların arkası mühürlenirken bu mührün mürekkep lekesi nedeniyle pusulanın önünde de görüldüğü ifade edilerek, anılan hususa ilişkin gerekli Kurul kararının alınması istenilmiş olmakla, konu incelendi.

GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

İstem; sandık kurullarınca bazı illerde pusula mühürleme işlemleri esnasında Cumhurbaşkanı pusulasının ön yüzüne sandık kurulu mührü vurulduğu, ayrıca bazı pusulaların arkası mühürlenirken bu mührün mürekkep lekesi nedeniyle pusulanın önünde de görüldüğü gerekçesiyle gerekli Kurul kararının alınmasına ilişkindir.

298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun'un "Sandığın açılması ve zarfların sayımı" başlıklı 98'inci maddesinin dördüncü fıkrasında; "Sandık kurulunca verilen biçim ve renkte olmayan, üzerinde ilçe seçim kurulu ve sandık kurulu mührü bulunmayan, tamamı yırtılmış olan, üzerinde ilçe seçim kurulu ve sandık kurulu mührü dışında herhangi bir mühür, imza, yazı, parmak izi veya herhangi bir işaret bulunan zarflar geçersiz sayılır. (Değişik son cümle: 13/3/2018-7102/9 md.) Ancak, üzerinde sandık kurulu mührü bulunmamasına rağmen Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu filigranı, amblemi ve ilçe seçim kurulu mührü bulunan zarflar ile üzerinde leke veya çizik bulunsa dahi bunun özel işaret koymak amacıyla yapıldığı kesin olarak anlaşılamayan zarflar geçerli sayılır."

Anılan Kanun'un 101'inci maddesinde "Geçerli olmayan oy pusulaları" başlıklı 101'inci maddesinde; "Aşağıda yazılı;

1. Sandık kurulunca verilen ve o seçim için düzenlenmiş biçim ve renkte olmayan,

2. Arkasında “Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu” filigranı bulunmayan,

3. Arkasında sandık kurulu mührü bulunmayan,

4. Hiçbir yerine “EVET” mührü basılmamış olan,

5. Siyasi partilere veya bağımsız adaylara ayrılan alanlardan birden fazlasına “EVET” mührü basılmış olan,

6. Birden fazla siyasi partiye veya bağımsız adaya ayrılan alana taşmış “EVET” mührü bulunan,

7. Sandığın ait olduğu seçim çevresinden başka bir seçim çevresi için düzenlenmiş olan,

8. Bütünlüğü bozulacak şekilde yırtılmış veya koparılmış olan,

9. Üzerine “EVET” mührü dışında veya “EVET” mührü yerine herhangi bir özel işaret, herhangi bir isim, imza kaşesi, mühür veya parmak izi basılmış olan,

10. Üzerinde yer alan siyasi partilere veya bağımsız adaylara ait bölümleri belirgin bir şekilde ve özel olarak karalanmış, çizilmiş veya işaretlenmiş olan,

11. Üzerinde yer alan matbu yazıların ve şekillerin dışında yazılar veya harfler veya sayılar yazılmış veya şekiller çizilmiş olan birleşik oy pusulaları geçerli değildir.

Ancak aşağıdaki haller oy pusulalarını geçersiz kılmaz:

1. Zarfların açılması veya oyların okunması sırasında yırtılması.

2. Bütünlüğü bozulmaksızın bir kısmının kazaen yırtılması.

3. Herhangi bir şekilde lekelenmiş olup da bunun özel olarak işaret koymak amacıyla yapıldığının anlaşılamaması.

4. Birleşik oy pusulasının katlanarak zarfa konulması sebebiyle “EVET” mührü ile oy pusulasının arkasına basılan sandık kurulu mühür izinin oy pusulasının diğer kısımlarına geçmesi.

5. Bir siyasi parti veya bağımsız aday alanına basılan “EVET” mührünün sadece ikiparti alanını ayıran çift çizgili bölgeye taşmış olması.

6. Başka bir siyasi partinin veya bağımsız adayın alanına taşmamak kaydıyla, bir siyasi partinin alanına birden çok “EVET” mührü basılması.

7. Yetkili seçim kurulları tarafından gönderilen ve Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu filigranı bulunan oy pusulalarının arkasının sandık kurullarının ihmaliyle mühürlenmemiş olması.

Bir zarfta birden fazla oy pusulası kullanılan seçimlerde, zarftan çıkan oy pusulalarından bir seçim türüne ait olanının geçersiz olması, diğerlerinin geçersiz sayılmasını gerektirmez." hükümleri yer almaktadır.

Kurulumuzun 15.03.2023 tarihli ve 2023/129 sayılı Kararı ile kabul edilen Sandık Kurullarının Oluşumu, Görev Ve Yetkilerini Gösterir 135 Sayılı Genelge'nin "Geçerli olmayan oy pusulaları" başlıklı 41'inci maddesinde;

"a) Sandık kurulunca verilen biçim ve renkte olmayan,

b) Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu filigranı bulunmayan,

c) Arkasında sandık kurulu mührü bulunmayan,

ç) Hiçbir yerine “TERCİH” veya “EVET” mührü basılmamış olan,

d) Birden fazla cumhurbaşkanı adayına, aynı ittifak içinde yer almayan birden fazla siyasi partiye, birden fazla ittifaka veya birden fazla bağımsız adaya ayrılan alanlara “TERCİH” veya “EVET” mührü basılmış olan,

e) Birden fazla cumhurbaşkanı adayına, aynı ittifak içinde yer almayan birden fazla siyasi partiye, birden fazla ittifaka veya birden fazla bağımsız adaya ayrılan alana taşmış “TERCİH” veya “EVET” mührü bulunan,

f) Sandığın ait olduğu seçim çevresinden başka bir seçim çevresi için düzenlenmiş olan,

g) Bütünlüğü bozulacak şekilde yırtılmış veya koparılmış olan,

ğ) Üzerine “TERCİH” veya “EVET” mührü dışında veya “TERCİH” veya “EVET” mührü yerine herhangi bir özel işaret, herhangi bir isim, imza kaşesi, mühür veya parmak izi basılmış olan,

h) Üzerinde yer alan cumhurbaşkanı adaylarına, siyasi partilere, ittifaklara veya bağımsız adaylara ait bölümleri belirgin bir şekilde ve özel olarak karalanmış, çizilmiş veya işaretlenmiş olan,

ı) Üzerinde yer alan matbu yazıların ve şekillerin dışında yazılar veya harfler veya sayılar yazılmış veya şekiller çizilmiş olan, birleşik oy pusulaları geçerli değildir.

Ancak; Aşağıdaki haller oy pusulalarını geçersiz kılmaz;

a) Zarfların açılması veya oyların okunması sırasında yırtılması,

b) Bütünlüğü bozulmaksızın bir kısmının kazaen yırtılması,

c) Herhangi bir şekilde lekelenmiş olup da bunun özel olarak işaret koymak amacıyla yapıldığının anlaşılamaması,

ç) Birleşik oy pusulasının katlanarak zarfa konulması sebebiyle “TERCİH” veya “EVET” mührü ile oy pusulasının arkasına basılan sandık kurulu mühür izinin oy pusulasının diğer kısımlarına geçmesi,

d) Bir cumhurbaşkanı adayı, siyasi parti, ittifak alanı veya bağımsız aday alanına basılan “TERCİH” veya “EVET” mührünün alanları ayıran çizgili bölgeye taşmış olması,

e) Başka bir cumhurbaşkanı adayı, siyasi parti, ittifak alanı veya bağımsız adayın alanına taşmamak kaydıyla, cumhurbaşkanı adayı, siyasi parti, ittifak alanı veya bağımsız aday alanına birden çok “TERCİH” veya “EVET” mührü basılması,

f) Yetkili seçim kurulları tarafından gönderilen ve Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu filigranı bulunan oy pusulalarının arkasının sandık kurullarının ihmaliyle mühürlenmemiş olması.

Zarftan çıkan oy pusulalarında bir seçim türüne ait olanının geçersiz olması, diğerinin geçersiz sayılmasını gerektirmez." düzenlemeleri yer almaktadır.

Kurulumuzca yapılan değerlendirme neticesinde; söz konusu pusulalar hakkında oy sayım ve döküm esnasında 298 sayılı Kanun'un 98 ve 101'inci maddeleri ile Kurulumuzun 15.03.2023 tarihli ve 2023/129 sayılı Kararı ile kabul edilen Sandık Kurullarının Oluşumu, Görev ve Yetkilerini Gösterir 135 Sayılı Genelge'nin 41'inci maddesi uyarınca işlem yapılması gerektiğine karar verilmesi gerekmiştir.

S O N U Ç:

Açıklanan gerekçelerle;

1- Söz konusu pusulalar hakkında oy sayım ve döküm esnasında 298 sayılı Kanun'un 98 ve 101'inci maddeleri ile Kurulumuzun 15.03.2023 tarihli ve 2023/129 sayılı Kararı ile kabul edilen Sandık Kurullarının Oluşumu, Görev ve Yetkilerini Gösterir 135 Sayılı Genelge'nin 41'inci maddesi uyarınca işlem yapılması gerektiğine,

2- Karar örneğinin;

a) Başvuru sahiplerine,
b) İl ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına,
c) Kurulumuz internet sitesi www.ysk.gov.tr adresinde yayınlanmak ve Karar özetinin tüm bina sorumluları ile sandık kurulu başkanlarına SMS olarak duyurulmak üzere Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğüne gönderilmesine 14.05.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.