Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürü Bakan a. Nazan Şener imzalı resmi yazıda ''İliniz Kemalpaşa Lütfü Ürkmez Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesinde açılan mesleki eğitim merkezi programının uygulanmasında tereddüte düşülen hususlarda görüş istenildiğine ilişkin 29.03.2022 tarihli ve 46729177 sayılı yazınız ve ekleri incelenmiştir.
Söz konusu yazıda yer alan ;
1. Mesleki Eğitim Merkezi Çerçeve Programında bulunan diploma fark derslerinin Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar'ın 8'inci maddesi kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği, öğretmenlerin ders ve ek ders görevi saatleri dışında olmak üzere 10 saat ek ders görevi verilmesinin uygun olup olmayacağı, derslerin hafta içi, hafta sonu, gündüz veya gece olmasının bu durumu etkileyip etkilemeyeceği hususu ile
2. Mesleki Eğitim Merkezi Çerçeve Programında bulunan mesleki eğitim derslerinin Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar'ın 8'inci maddesi kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği, öğretmenlerin ders ve ek ders görevi saatleri dışında olmak üzere 10 saat ek ders görevi verilmesinin uygun olup olmayacağı, derslerin hafta içi, hafta sonu, gündüz veya gece olmasının bu durumu etkileyip etkilemeyeceği hususu ile
3. Hafta sonu veya mesai saatleri dışında yapılan mesleki eğitim merkezi programına ait dersler için gece ücreti mi yoksa normal ders ücreti mi ödeneceği, diploma fark dersi ya da mesleki eğitim programına ait ders olmasının bu durumu etkileyip etkilemeceği hususu ile ilgili olarak; Bakanlığımıza bağlı mesleki ve teknik Anadolu liselerinde açılan meslekî eğitim merkezi programı (diploma fark dersleri de bu kapsamda bulunmaktadır.) ile ilgili olarak bir örneği de Valiliğinize gönderilen Millî Eğitim Bakanlığı'nın (Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü) 03.08.2022 tarihli ve E-20880154-45.01-54622844 sayılı yazısı ile tüm Valiliklere gerekli açıklama yapılmıştır. Gerekli değerlendirmenin buna göre yapılması gerekmektedir.
4. Mesleki eğitim merkezi programı öğrencileri koordinatörlük görev süresi mesleki ve teknik Anadolu liselerinden farklı olması sebebiyle koordinatörlük görevi karşılığı verilecek ek ders görevi için, öğrencilerinden hem mesleki eğitim merkezi hem mesleki ve teknik Anadolu lisesi öğrencileri olması durumunda öğretmenlere ek ders ücretinin nasıl ödeneceği hususları ile ilgili olarak; Bakanlığımız Personel Genel Müdürlüğünün dağıtımlı olarak Genel Müdürlüğümüze ve İstanbul Valiliğine gönderdiği Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği'nde; "Bilindiği gibi Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın 15'inci maddesinde; "(1) İşletmelerde meslek eğitimi yapılan okul ve kurumlarda görevli yönetici ve öğretmenlerin öğrenci, çırak ve aday çırakların işyerindeki uygulamalı eğitimini izlemek, programa uygunluğunu ve sistemin iş yerindeki işlerliğini sağlamak, meslekî rehberlikte bulunmak üzere yaptıkları bu görevler ek ders görevi sayılır.
(2) Bu dersler, ders dağıtım çizelgelerinde "işletmelerde meslek eğitimi" adıyla gösterilir ve işletmelerin okul ve kuruma uzaklığı, öğrenci, çırak ve aday çırak sayısı gibi kıstaslar esas alınarak okul ve kurum müdürlüğünce hazırlanacak ve millî eğitim müdürlüğünce onaylanacak programlara göre haftada;
a) Meslekî eğitim merkezlerinde;
1) Büyükşehir belediyesi sınırları içindeki ilçelerde 24 saati,
2) Diğer il ve ilçelerde 18 saati,
b) Diğer okul ve kurumlarda;
1) Büyükşehir belediyesi sınırları içindeki ilçelerde 20 saati,
2) Diğer il ve ilçelerde 16 saati geçmemek üzere okutabilecekleri azamî ek ders saatleri kapsamında verilir..." hükmüne yer verilmiştir.
Bu çerçevede söz konusu okulda görev yapan atölye ve laboratuvar öğretmenlerinden aynı okulun meslekî eğitim merkezi programı uygulanan bölümünde öğrenim gören öğrencilerin işletmelerde meslek eğitimi uygulamalarında görevlendirilenlere, haftada okutabilecekleri azamî ek ders saatleri kapsamında olmak üzere büyükşehir belediyesi sınırları içindeki ilçelerde haftada 24 saate, diğer il ve ilçelerde ise haftada 18 saate kadar ek ders görevi verilmesinin mümkün bulunduğu değerlendirilmektedir." açıklaması yer almıştır.
5.Mesleki eğitim merkezi programında ders yükü oluşturulması ile ilgili olarak, Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmeliği'nin 22'nci maddesinin ikinci fıkrasında; "Meslekî eğitim merkezi programında alan/dal derslerine ilişkin ders yükü hesaplanırken şubeler gruplara bölünmez ve bir şubedeki öğrenci sayısının birinci fıkranın (ç) bendinde belirtilen grup oluşturma sayısının altında olması durumunda işletmelerde meslek eğitimi dersi dışındaki alan/dal dersleri ders yükü hesabına dâhil edilmez. İşletmelerde meslek eğitimi ders yükü hesaplanırken meslek alanındaki tüm sınıf seviyelerinde kayıtlı toplam çırak sayısı;
a) 10-41 çırağa kadar 1,
b) 41-81 çırağa kadar 2,
c) 81-121 çırağa kadar 3,
ç) 121-161 çırağa kadar 4,
d) 161-201 çırağa kadar 5,
e) 201-241 çırağa kadar 6,
f) 241-281 çırağa kadar 7,
g) 281-321 çırağa kadar 8,
ğ) 321-361 çırağa kadar 9,
h) 361-401 çırağa kadar 10,
ı) 401-441 çırağa kadar 11,
i) 441 ve daha fazla çırak için 12 olacak şekilde gruplandırılır.
İşletmelerde meslek eğitimi ders yükü çerçeve öğretim programında yer alan işletmelerde meslek eğitimi ders saati ile grup sayısının çarpımı sonucu bulunur. hükmü ile Üçüncü fıkrasında; "Meslekî eğitim merkezi programında alanın toplam ders yükü, işletmelerde meslek eğitimi ders yüküne meslek alanında okutulan haftalık alan/dal ders saatleri eklenerek bulunur." hükmü bulunmaktadır.
Mesleki eğitim merkezi programında kayıtlı aynı meslek alanında yeterli sayıda öğrenci olmadığı için grup oluşturulamadığı durumlarda o alan için ders yükü oluşturulmaması, ancak, genel bilgi dersleri tüm alanlar için ortak olduğundan hareketle bu dersler için sınıf seviyesinde kayıtlı öğrenci sayısı dikkate alınarak şube oluşturulması ve gerekli değerlendirmenin buna göre yapılması gerekmektedir.
6. Mesleki ve teknik Anadolu liselerinde açılan mesleki eğitim merkezi programına öğrenci kaydında üst yaş sınırı olmadığından bahisle mesleki eğitim merkezi programına kayıtlı, mühendislerin, ressamların, müzisyenlerin vs. öğrenci olabileceği göz önüne alındığında; bunların okul, ilçe, il ve ülke bazında yapılan sosyal, kültürel, sportif ve bilimsel yarışmalara katılıp katılamayacağı hususu ile ilgili olarak; Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği'nin "Sosyal etkinlikler" başlığı altındaki 18 inci maddesinde "(1) Öğrenci kulüp faaliyetleri, topluma hizmet etkinlikleri, geziler, törenler ile diğer bilimsel, sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif etkinlikler öğretmen, öğrenci, veli ve ilgili çevrenin katılımıyla okulda ya da okul müdürlüğünce belirlenen, eğitim ve öğretimin amaçlarına uygun mekânlarda yapılır. Ancak etkinlikler sırasında öğrencilerin her türlü zararlı alışkanlıklar, olumsuz davranışlar ve aşırılıklardan korunması, israftan kaçınılması için okul yönetimince öğretmenler ve velilerle iş birliği yapılarak gerekli tedbirler alınır. ... (3) Mesleki eğitim merkezi öğrencilerinin, işletmede mesleki eğitim gördükleri günlerde yapılan sosyal etkinliklere katılabilmeleri için işletmelerle işbirliği yapılır." hükmü yer almaktadır.
Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği'nin 1 inci maddesinde de "Bu Yönetmeliğin amacı; her tür ve seviyedeki resmî ve özel örgün ve hayat boyu öğrenme kurumlarında; öğretim programlarının yanında öğrenci ve kursiyerlerde öz güven ve sorumluluk duygusu geliştirmeye, yeni ilgi alanları oluşturmaya, millî, manevî, ahlaki, insanî ve kültürel değerleri kazandırmaya yönelik bilimsel, sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif alanlarda öğrenci kulübü ve toplum hizmeti kapsamındaki sosyal etkinlikler ile kamu kurum ve kuruluşları, uluslararası kuruluşlar ve sivil toplum kuruluşları tarafından eğitim kurumlarında yapılacak sosyal etkinliklerin usul ve esaslarını düzenlemektir." hükmü ile aynı Yönetmeliğin 2 nci maddesinde "Bu Yönetmelik; her tür ve seviyedeki resmî ve özel örgün ve hayat boyu öğrenme kurumlarında; öğretim programlarının yanında bilimsel, sosyal, kültürel, sanatsal, sportif alanlarda öğrenci kulübü ve toplum hizmeti kapsamındaki sosyal etkinlikler ile kamu kurum ve kuruluşları, uluslararası kuruluşlar ve sivil toplum kuruluşları tarafından eğitim kurumlarında yapılacak sosyal etkinliklere ait usul ve esasları kapsar." hükmü yer almaktadır.
Buna göre mesleki eğitim merkezi programlarına kayıtlı öğrencilerin diğer örgün ortaöğretim kurumu öğrencilerine yönelik yapılması planlanan sosyal, kültürel, sportif ve bilimsel yarışmalara katılımları ile ilgili olarak; Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği ve Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği ile Millî Eğitim Bakanlığı Sosyal Etkinlik İzinleri Yönergesi ve ilgili diğer mevzuat hükümleri doğrultusunda Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği'nin "Kayıt şartları" başlığı altındaki 21 inci maddesi ile "Kayıt işlemleri" başlığı altındaki 22 nci maddesine göre diğer örgün ortaöğretim kurumlarına kayıt ve/veya nakil-geçiş şartlarını taşıyanların katılmaları uygun görülmektedir.
Ayrıca; mesleki eğitim merkezine kayıtlı öğrencilerin yaş, mezuniyet durumları ile profesyonel olarak sürdürdükleri iş/meslekleri de dikkate alınarak sosyal, kültürel, sportif ve bilimsel yarışmaların düzenlenmesinin de uygun olacağı değerlendirilmektedir.
7. Koordinatörlük görevi 40 dakika üzerinden mi, 60 dakika üzerinden mi değerlendirilir? sorusu ile ilgili olarak;
Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği'nin 9'uncu maddesinin üçüncü fıkrasında; "Mesleki ve teknik ortaöğretim programlarında bir ders saati, mesleki alan uygulamalarına ilişkin derslerin eğitiminin okul/kurumun atölye ve laboratuvarlarında yapılması hâlinde 40 dakika, işletmelerde yapılması durumunda ise 60 dakikadır. Okulda veya işletmede yapılan staj süresi 60 dakika üzerinden değerlendirilir." hükmü getirilmiştir. Bilgilerini ve gerekli değerlendirmenin buna göre yapılmasını rica ederim.'' denilmiştir.