Teknoloji ve Eğitim Bölgesel Çalıştayları Raporu

Çalıştaylarda; "Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Teknoloji Kullanımı", "Teknolojinin Eğitim Ortamlarında Kullanımı", "Teknolojinin Eğitim Süreçlerine Etkisi", "Yapay Zekâ İçerikli Uygulamaların Eğitimde Kullanımı" temaları hakkında katılımcıların görüşleri alındı.

Raporun sunum kısmında Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin'in ''Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılını büyük bir mutluluk ve gurur içerisinde karşılıyoruz. Nesilden nesle aktardığımız kültürel mirasımız ile Türkiye Yüzyılı hedeflerine ulaşma yolunda kararlı adımlarla ilerliyoruz. Elbette bu hedeflere ulaşmada ve toplumumuzun geleceğini inşa etmede en önemli rolü eğitim üstlenmektedir. Eğitim ve öğretimdeki her olumlu gelişme; bir milletin varlığının devamlılığı, kalkınması, güçlenmesi ve müreffeh bir geleceğe ulaşmasında hayati bir rol oynamaktadır. Bu nedenle eğitimin yarının üzerindeki güçlü etkisinin bilinciyle çalışmalarımızı aralıksız sürdürme kararlılığındayız.

Türk eğitim sistemini temel insani ilkelerle uyumlu, medeniyetimiz ve değerlerimizle örtüşen biçimde daha da geliştirmek için adımlar atmaktayız. Bu önemli hedef doğrultusunda yarınlarımızın teminatı olan öğretmenlerimiz ve öğrencilerimiz, Türkiye Yüzyılı’nın inşasında ve toplumun yeniden yapılandırılmasında en önemli rolü üstleneceklerdir. Cumhuriyetimizin banisi Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün vizyonuyla çocuklarımızı ve gençlerimizi; çağın ihtiyaçlarına uyumlu beceriler edinmiş sorumluluk sahibi fertler olarak yetiştirmek için eğitim sistemimizi sürekli geliştireceğiz. Bakanlığımız çağı yakalayan bir yol izleyerek eğitim ortamlarını teknoloji altyapısıyla donatmıştır. Eğitim ve öğretim sürecinde bir yandan yeni teknoloji ve uygulamaların faydalı ve üretken biçimde kullanılmasında öncü olan diğer yandan bunların oluşturduğu olumsuz durumlara yönelik önlemler alan öğretmenlerimizin görüşleri bizim için mühimdir.

Bu doğrultuda hazırlanan “Öğretmenlerin Gözüyle Cumhuriyetin 100. Yılında Teknoloji ve Eğitim Raporu”, büyük bir özveri ve katılım ile oluşturulmuştur. İnanıyorum ki bu çalışmalar, öğretmenlerimizin bakış açısıyla eğitimin güçlü yönlerini ve fırsatlarını ortaya koymada önemli bir rol oynayacaktır. Öğretmenlerimizin etkin katılımıyla ortaya çıkarılan görüş ve değerlendirmeler eğitim sisteminin mevcut durumu hakkında ve gelecekteki potansiyel değişimler konusunda bilgi sağlayarak iyileştirmelere önemli katkılarda bulunacaktır. Bu çalışmanın eğitimdeki başarılarımıza daha da güç katacağına olan inancımı dile getiriyor, başta Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı olmak üzere katkı sunan değerli akademisyenlere, kıymetli öğretmenlere ve emeği geçen herkese teşekkürlerimi sunuyorum.'' açıklamasına yer verildi.

1. GİRİŞ

21. yüzyılda bireylerden kritik alanlarda temel kazanımları, becerileri ve yetkinlikleri elde etmeleri, bunları etkin bir şekilde kullanmaları beklenmektedir. Bu alanlar arasında en başta gelen konulardan birisi de teknoloji kullanımıdır. Hızlı gelişen teknolojilerle birlikte öğrenme, öğretme ve anlama biçimlerimiz değişmiş ve çevremizle olan ilişkilerimiz de farklı bir boyut kazanmıştır. Günümüzde, bilginin üretilmesi, saklanması, düzenlenmesi, işlenmesi, taşınması, hizmete sunulması ve kullanılmasında devrim niteliğinde gelişmeler yaşanmaktadır. Gelecekte ortaya çıkabilecek mesleklere, teknolojilere ve bunlarla birlikte oluşabilecek toplumsal sorunlara karşı hazırlıklı olmak önemlidir. Yaşanan ve yaşanabilecek olan değişimler, eğitim beklentilerini yeniden tanımlamakta ve eğitim ile ilgili tüm alanları etkilemektedir. Bu nedenle eğitim, sadece öğrencilere bilgi aktarmakla sınırlı olmayıp aynı zamanda karmaşık, değişken ve belirsiz bir dünyada güvenle hareket etmelerine yardımcı olacak güvenilir araçlar geliştirmekle ilgilidir. Tüm bunlarla birlikte eğitim alanında 21. yüzyılın bireylerinden iş birliği, iletişim, eleştirel düşünme, yenilikçilik, iklim değişikliğine ve toplumsal sorunlara duyarlılık gibi becerileri edinmeleri beklenmektedir. Ayrıca eğitim, öğrencileri etkili ve sorumlu bireyler olarak yetiştirmeyi de hedeflemektedir. Bu önemli hususlar arasında eğitim alanında teknoloji kullanımı, dijitalleşme ve yapay zekâ teknolojilerinin eğitim ortamlarına entegrasyonu da çağımızın en temel gereksinimleri arasında yer almaktadır. Ancak bu durum geleceğin öğretmenleri ve politika yapıcıları için bazı zorlukları da beraberinde getirmektedir.

“Teknoloji ve Eğitim Bölgesel Çalıştayları” ile eğitimde teknoloji kullanımının mevcut durumunu değerlendirmek için öğretmenlerin ve okul yöneticilerinin teknoloji ve eğitim temel konusu altında dört tema (öğretmenlerin teknoloji kullanımı, eğitim ortamlarında teknoloji kullanımı, teknolojinin eğitim süreçleri üzerindeki etkileri ve eğitimde yapay zekâ tabanlı uygulamalar) ile ilgili görüşleri alınmıştır. Bu görüşler ile Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılı olan “Türkiye Yüzyılı”nda teknolojik gelişmelerin eğitim alanındaki etkilerini, sunduğu fırsatları ve geliştirilmesi gereken alanların belirlenmesi amaçlanmaktadır.

“Teknoloji ve Eğitim Bölgesel Çalıştayları” 1-2 Kasım 2023 tarihlerinde 7 ilde (Ankara, Antalya, Erzurum, Gaziantep, İstanbul, İzmir ve Samsun) eş zamanlı olarak gerçekleştirilmiştir. Her ilde 20 kişiden oluşan (alandan 1 öğretim üyesinin moderatörlüğünde 16 öğretmen, 2 okul yöneticisi ve 1 Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) temsilcisi) 4’er çalışma grubu oluşturulmuştur. Bu gruplarda öğretmenler ve okul yöneticilerinin “Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Teknoloji Kullanımı”, “Teknolojinin Eğitim Ortamlarında Kullanımı”, “Teknolojinin Eğitim Süreçlerine Etkisi”, “Yapay Zekâ İçerikli Uygulamaların Eğitimde Kullanımı” temaları hakkında görüşleri ele alınarak bir raporlaştırma yapılmıştır.

Alan yazını bölümünde genel olarak teknolojinin eğitimde kullanımı ile ilgili çeşitli konularda gerçekleştirilmiş araştırmalara yer verilmiştir. Ardından bu araştırmada cevaplanması hedeflenen araştırma sorularına ve araştırmanın sınırlılıklarına yer verilmiştir. 

1.1. ALAN YAZINI TARAMASI

Bu bölümde, bu çalışmaya rehberlik eden mevcut alan yazını taraması sunulmuştur. İlk olarak teknolojinin kullanım amaçları, teknoloji kullanımını etkileyen faktörler ve eğitimde kullanılan teknolojik araçlardan bahsedilmektedir. Daha sonra öğretmenlerin dijital yeterlikleri ve bu alanda yapılan araştırmalara yer verilmektedir. Son olarak, yapay zekâ içerikli eğitim uygulamaları ve MEB’in eğitim teknolojileri uygulamaları hakkında genel bilgiler yer almaktadır.

"Cumhuriyetin 100. Yılında Öğretmenlerin Gözüyle Teknoloji ve Eğitim Bölgesel Çalıştayları Raporu" için https://ttkbyayin.meb.gov.tr/yayin/199 linkini tıklayınız.