"Yüz Yüze 100 Çocuk Oyunu" Kitabı

Yüz Yüze 100 Çocuk Oyunu Kitabı, geleneksel oyunlarımızı küçükten büyüğe her yaştan bireyin öğrenmesi ve yaşamlarına dâhil edebilmesi amacıyla hazırlandı. Millî Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, ''Ekran bağımlılığı, obezite gibi birçok farklı sorunla mücadele etmenin en kolay yolu, çocuklarımızı geleneksel oyunlarımıza yönlendirmekten geçer.

Küçükten büyüğe her yaştan bireyin öğrenmesi ve yaşama dâhil edebilmesi amacıyla mesai arkadaşlarımızın büyük bir özveriyle hazırladığı oyun kitabımızı sizlere sunuyoruz. Kitabın hazırlanmasında emeği geçen mesai arkadaşlarıma teşekkür ediyor, bu değerli çalışmanın çocuklarımıza hayırlı olmasını diliyorum.

Çocuk oyunları, en etkili öğrenme ve gelişme aracıdır. Oyun sırasında çocuk birçok şeyi dener, dış dünyayı keşfeder, insanları gözlemler, kuralları öğrenir, sınırları kavrar, insanlarla iletişim kurmayı öğrenir, temel becerilerini geliştirir, özelliklerini fark eder ve kendini geliştirir. Bu nedenle çocuk oyunlarıyla büyüyen evlatlarımız kendisini ifade etme becerisi kazanır. Oyun oynayarak, yeni bilgiler öğrenerek sağlıklı, mutlu ve başarılı bir hafta geçirmenizi dilerim.'' dedi.

BÖLÜM I
GİRİŞ

Oyunun ontolojisi, düşüncenin ve insanlığın geleceği bakımından özel bir önem taşımaktadır. Eğitimin Yüzyılı’nda çocukların ve her yaştan bireyin oyunla buluşması eğitimin bir parçası olarak yerini alacaktır. Çocuklar tarih boyunca her dönemde ve her kültürde oyun oynamışlardır.

Bu çerçevede oyun, beslenme, sağlık, barınma ve eğitim gibi temel ihtiyaçların yanı sıra tüm çocukların potansiyelini geliştirmek için hayati öneme sahiptir. Diğer bir ifadeyle oyun yaşamın devamı için doğanın eğitimidir.

Oyun oynama hakkı çocuğun toplum üzerindeki ilk hakkıdır. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 20 Kasım 1989 tarihinde benimsenen, 2 Eylül 1990 tarihinde yürürlüğe giren Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin 31. maddesinde çocuğun dinlenme ve boş zaman haklarından farklı ve bu haklarına ek olarak oyunun çocukların yaşamındaki önemi tanınmakta ve oyun bir hak olarak kabul edilmektedir.

Madde 31. Taraf Devletler çocuğun dinlenme, boş zaman değerlendirme, oynama ve yaşına uygun eğlence (etkinliklerinde) bulunma ve kültürel ve sanatsal yaşama serbestçe katılma hakkını tanırlar (Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 20 Kasım 1989).

1.1. Amaç

“Yüz Yüze 100 Çocuk Oyunu Kitabı” çocukların bilişsel, duyuşsal, psikomotor, sosyal ve kültürel gelişimlerinin en önemli kaynaklarından olan geleneksel çocuk oyunlarının okul ortamlarında canlandırılması ve ders içi ve ders dışı faaliyetlerde yer alması amacıyla Temel Eğitim Genel Müdürlüğü Öğrenci İşleri ve Sosyal Etkinlikler Daire Başkanlığı tarafından hazırlanmıştır. Bu temel amaç çerçevesinde çocuğun psikolojik ve fiziksel gelişiminin başat unsurları arasında yer alan duygularını yansıtma, iletişim kurma, kendini ifade etme, iyi ruh hâlini oluşturma ve kültür aktarımını sağlama alt amaçlarıyla çocukların hareketli oyunlara yönlendirilmesi hedeflenmiştir.

1.2. Kapsam

Bu kitap okul öncesi, ilkokul ve ortaokul öğrencilerinin bilişsel, duyuşsal, psikomotor, sosyokültürel gelişimlerinin sağlanması amacıyla geleneksel oyun kavramını, yüz yüze oyunun eğitimdeki önemine ilişkin esasları ve 100 geleneksel oyunun anlatımını kapsar.

1.3. Dayanak

a. 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu,

b. 26/7/2014 tarihli ve 29072 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği,

c. 8/6/2017 tarihli ve 30090 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği,

d. 19/08/2014 tarihli ve 3450049 sayılı Millî Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevlerine İlişkin Yönerge.

e. 21.08.2023 tarihli ve 81785959 sayılı Genelge (2023/28) Çalışmanın projelendirme aşamasındaki öneriler dikkate alınırken yürürlükteki kanunlara, yönetmeliklere ve Türk Standartları Enstitüsü (TSE) standartlarına uyulması esastır.

BÖLÜM II
KAVRAMSAL ÇERÇEVE
2.1. Oyun ve Geleneksel Oyun Kavramı

Oyun, insanlığın var olduğu andan itibaren kültürün bir parçası olarak eğlendirme işlevinin yanında birçok role sahip bir olgudur. Oyun, özellikle çocuk dünyasında sevgi görmek ihtiyacı kadar vazgeçilmez bir yere sahiptir. Bu nedenle oyun bir çocuk için sadece zaman geçirme ve eğlenme aracı olan bir faaliyet değildir. Çocuğu eğiten, hayata hazırlayan, aynı zamanda toplumsal kültürü kuşaklar boyunca aktarmada başat rol üstlenerek karakter oluşumunun vazgeçilmez bir parçası olduğu söylenebilir.

Araştırmalar, çocukluğun ilk yıllarında neyin iyi bir uygulama olduğuna dair oyunun kanıt temelli bilgi sağladığını vurgulamaktadır. Bu kapsamda oyunun eğitim bağlamında tanımlanması her geçen gün devam etmektedir. Bu çerçevede eğitim öğretim faaliyetlerini oyun ile harmanlayarak bilginin kalıcılığını artırmaya ve çocuk doğasına daha uygun bir eğitim öğretim faaliyetinin gerçekleştirilmesi için oyun tabanlı öğretim imkanı sağlanmaktadır.

Son zamanlarda bazı araştırmacılar oyunun genellikle neşe, esneklik, aktif katılım, sosyal etkileşim, tekrarlı bir doğa, hayal gücü gibi çeşitli yapılar içerdiği ile ilgili tartışmalar yer almaktadır. Oyunu tanımlamanın en uygun yolu oyunun bir spektrumda ifade edilmesidir. Oyun; tanımı yapılırken bir ölçüt kümesine uymak yerine, serbest oyundan uzanan veya süreç boyunca gelişmekte olan bir spektrum olarak kavramsallaştırılabilir. Diğer bir ifadeyle serbest oyundan rehberli oyuna ve oyunsu unsurları korurken amaçlı yetişkin desteği içeren oyuna, oyunu bir spektrum olarak görerek oyunun gerçek özünün yakalanabileceğini ve öğrenmeyle ilişkisinin açıklanması mümkün olacaktır. Bu kapsamda bilim insanları ve eğitimciler tarafından “oyun” kavramına yönelik çeşitli tanımlardan bazıları şöyledir (Akt. Seçer, 2021, s. 4-5)

Yüz Yüze 100 Çocuk Oyunu Kitabı : https://tegm.meb.gov.tr/www/yuz-yuze-100-cocuk-oyunu/dosya/24